VUČJA SO

Već objavljivanjem Uspravne zemlje Vasko Popa se blago odmakao od svog prepoznatljivog lirskog fabuliranja, disciplinovanog nadrealizma i prkošenja socrealizmu apsurdnim humorom, napravivši zaokret u nacionalnom pravcu. Na temelju ciklusa „Hodočašća”, dakle, izrasta i njegova peta zbirka – Vučja so (1975) – čije su osnovne tematske preokupacije problemi identiteta i porekla, odnosno pesnikova svest o istorijskoj uslovljenosti. U ovim pesmama lirsko ja se konfrontira sa svetom jer pokušava da ga shvati, tumači i razume polazeći od onog prvobitnog i uzročnog, roneći do bezmernih dubina mitološkog sećanja cele jedne nacije.Reč je o zbirci koja je toliko kompaktna kao celina da se nameće pitanje autonomije određenih pesama. Vučja so ima sedam ciklusa u simetričnom rasporedu, poput levka po broju pesama (7-5-5-6-5-5-7), i govori o Hromom vuku, starom prehrišćanskom srpskom plemenskom bogu, čija uspomena nastavlja da živi u pričama, kultovima, legendama i ritualima. Ove pesme su omaž toj ambivalentnoj figuri dobra i zla, života i smrti, izumiranja i opstanka, tom predačkom duhu srpskog naroda. Bukvalizacija idiomatskih izraza koji se u svakodnevnom jeziku koriste u metaforičkom značenju, kombinovanje semantički nekonvencionalnih pojmova, jezičko-stilska raznovrsnost realizovana primenom govornog jezika i žargona, neologizama i arhaizama, kao i dominantno predstavljanje apstraktnih fenomena u obliku opipljivih, fizički prisutnih predmeta – neke su od poetskih strategija kojima se pesnik u ovoj zbirci služi na putu između materijalnog i spiritualnog, između „vučje gladi” i „zvezde vodilje”, u svojoj potrazi za ključevima zemaljskog poretka i ljudske sudbine. Vidim oče vukaSa rogovima mladog meseca na glaviZemlju našu devičanskuNa rogovima nosi Nosi je i ona se ne braniKao da je mrtvaIli smrtno zaljubljena