LAĐE MOGA SRCA PO ŽEDNOJ VODI PLOVE

Pesme za sasvim malu decu, onu do dve godine starosti, čine ne samo važan deo folklora već i temeljne sadržaje pedagoške kulture svakog naroda, a ipak se o njima relativno malo zna i još manje govori. U taj kulturni segment spadaju uspavanke, tašunaljke, cupaljke, razigruše i druge podvrste „malih dečjih pesama“, uključujući i razne obredno-zaštitne (magijske) pesme. Sve se te pesme deci i pevaju, a uz neke se i igra.
Svakoga mora iznenaditi saznanje da je čak i uspavanka, najuvaženija među ovim pesmama i stara koliko i čovečanstvo, dan-danas malo istražena.

Njena obrada u svetskoj stručnoj leteraturi je štura, a njeno ime u evropskoj tradiciji asocira se mahom sa stihovima slavnih romantičarskih pesnika i popularnim buji-paji, što je, kako sledi iz celog dela koje čitalac drži u rukama, jednostrano i otuda nedovoljno. Sasvim suprotno ovom poimanju, među Arapima u Mesopotamiji uspavanka je elegija kojom majka svome čedu opeva svoj čemerni život, prebirajući po dnevnim događajima i opštim crtama teške sudbine žene u patrijarhalnom arapsko-islamskom društvu.

Pored opšteg opisa žanra, njegove analize i opisa posebnih okolnosti pod kojima u arapskoj tribalnoj sredini u Mesopotamiji nastaju ove pesme, ova knjiga donosi originale i prevode preko 150 autentičnih songova – uspavanki i drugih vrsta malih dečjih pesama iz posmatranog miljea. Na kraju knjige dati su indeks pesama, notni zapisi najtipičnijih pesama iz predstavljenog korpusa, kraća bibliografija dela koja se bave srodnom problematikom i glosar dijalektizama izvučen iz građe.

(Srpko Leštarić)